Cụm công nghiệp là gì? Quy định của pháp luật về cụm công nghiệp

Cụm công nghiệp một thuật ngữ không còn xa lạ với người kinh doanh và các chuyên gia trong lĩnh vực phát triển đô thị và công nghiệp. Tại Việt Nam, cụm công nghiệp là một yếu tố quan trọng đóng góp cho sự phát triển kinh tế và xã hội. Nhưng cụm công nghiệp là gì? chúng được hình thành ra sao và pháp luật đã quy định như thế nào về chúng? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu một cách cụ thể về cụm công nghiệp và tầm quan trọng của chúng đối với sự phát triển kinh tế đất nước.

Cụm công nghiệp là gì?

Cụm công nghiệp là nơi tiến hành các dịch vụ sản xuất công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp. Có ranh giới địa lý xác định, không có dân cư sinh sống. Được xây dựng nhằm thu hút các doanh nghiệp nhỏ và vừa vào đầu tư sản xuất kinh doanh.

Theo quy định, cụm công nghiệp có diện tích không vượt quá 75 ha và không dưới 10 ha. Do đó, cụm công nghiệp tập trung những doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ. Chuyên lĩnh vực sản xuất công nghiệp, cung ứng dịch vụ phục vụ sản xuất.

Với quy mô diện tích xác định và tiêu chuẩn rõ ràng. Cụm công nghiệp tạo ra môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư và phát triển kinh doanh. Điều này giúp tăng cường năng lực sản xuất, cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ. Đồng thời tạo ra cơ hội việc làm trong khu vực.

Cụm công nghiệp còn là một nền tảng quan trọng cho sự phát triển và cung cấp dịch vụ hỗ trợ cho các doanh nghiệp. Nó cung cấp cơ sở hạ tầng, dịch vụ vận chuyển, và các tiện ích cần thiết khác. Để đảm bảo hoạt động suôn sẻ của các doanh nghiệp trong khu vực.

Đặc điểm cụm công nghiệp là gì?

Hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật chung của cụm công nghiệp bao gồm một loạt các yếu tố. Như hệ thống giao thông, cây xanh, xử lý nước thải, chiếu sáng công cộng, thông tin liên lạc….

Tổ chức và cá nhân đầu tư vào cụm công nghiệp bao gồm các loại như doanh nghiệp, hợp tác xã và tổ hợp tác. Tất cả phải tuân thủ quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam. Bảo đảm tính hợp pháp và trật tự trong quá trình đầu tư và hoạt động sản xuất kinh doanh.

Diện tích đất công nghiệp là diện tích đất trong cụm công nghiệp có thể cho thuê hoặc thuê lại cho các tổ chức và cá nhân để tiến hành hoạt động sản xuất và kinh doanh.

Diện tích xây dựng hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật chung của cụm công nghiệp là phần của diện tích đất trong cụm công nghiệp được dành cho việc xây dựng các công trình hạ tầng chung.

Tỷ lệ lấp đầy của cụm công nghiệp là tỷ lệ phần trăm của diện tích đất công nghiệp đã được cho thuê hoặc thuê lại cho các tổ chức và cá nhân để tiến hành hoạt động sản xuất và kinh doanh so với tổng diện tích đất công nghiệp của cụm công nghiệp.

Quy hoạch phát triển cụm công nghiệp định hướng các mục tiêu, giải pháp và chính sách phát triển cụm công nghiệp trong cả khu vực cấp tỉnh. Nhằm tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên và nguồn lực địa phương. Đảm bảo sự phân bố và phát triển các cụm công nghiệp một cách hiệu quả.

Các ngành, lĩnh vực khuyến khích đầu tư vào cụm công nghiệp

Cụm công nghiệp là nơi tập trung của các cơ sở sản xuất và kinh doanh gây ô nhiễm trong môi trường làm nghề, khu dân cư, và đô thị. Điều này đồng nghĩa với việc loại bỏ những yếu tố gây hại cho môi trường.

Cụm công nghiệp cũng tập trung vào sản xuất phụ tùng, lắp ráp và sửa chữa máy móc phục vụ cho ngành nông nghiệp.

Cụm công nghiệp còn tập trung vào việc sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ. Thuộc danh mục ưu tiên phát triển, theo quyết định của Chính phủ.

Các cụm công nghiệp cũng là nơi sản xuất các sản phẩm tiêu dùng, sử dụng nguyên liệu tại chỗ và cung cấp việc làm cho lao động địa phương.

Cụm công nghiệp tập trung vào các ngành, nghề và sản phẩm có thế mạnh của địa phương và vùng. Đồng thời đáp ứng quy hoạch phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp.

Cụm công nghiệp cũng có vai trò quan trọng trong việc chế biến sản phẩm nông, lâm, thủy sản.

Điều kiện thành lập, mở rộng cụm công nghiệp là gì?

Điều kiện xây dựng cụm công nghiệp

Một cụm công nghiệp cần phải được bao gồm trong phương án phát triển của tỉnh. Được phê duyệt trong quy hoạch tỉnh. Nhằm đảm bảo rằng dự án có sự liên kết với phát triển khu vực. Và đáp ứng các mục tiêu chiến lược đã được đề ra.

Để thành lập cụm công nghiệp, cần phải có sự tham gia của các doanh nghiệp hoặc hợp tác xã. Với tư cách pháp lý, khả năng tài chính và kinh nghiệm đầu tư vào việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật.

Tỷ lệ lấp đầy trung bình của các cụm công nghiệp trên địa bàn cấp huyện cần đạt trên 50%. Hoặc tổng quỹ đất công nghiệp chưa cho thuê của các cụm công nghiệp nhỏ hơn 50 ha phải đủ điều kiện.

Việc lập quy hoạch phát triển cụm công nghiệp cần dựa trên các quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp cũng như quy hoạch các ngành và lĩnh vực liên quan khác trên địa bàn.

Điều kiện mở rộng cụm công nghiệp

Cụm công nghiệp không được phép vượt quá 75 ha. Và phải tuân thủ quy hoạch địa phương đã được phê duyệt. Nhằm đảm bảo rằng cụm được phát triển có sự cân nhắc và sử dụng đất một cách hiệu quả.

Để thành công trong việc mở rộng cụm công nghiệp, cần có sự tham gia của các doanh nghiệp hoặc hợp tác xã có tư cách pháp lý, khả năng tài chính và kinh nghiệm đầu tư vào việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật. Sự kết hợp giữa tư nhân và khả năng đầu tư vào cơ sở hạ tầng sẽ đảm bảo tính chất lượng và hiệu quả của dự án.

Cụm công nghiệp cần đạt tỷ lệ lấp đầy ít nhất 60%. Hoặc nhu cầu thuê đất công nghiệp trong cụm phải vượt diện tích đất công nghiệp hiện có của cụm. Đồng nghĩa việc cụm thu hút đủ nguồn đầu tư để thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cuối cùng, quá trình mở rộng cụm công nghiệp đòi hỏi sự hoàn thành xây dựng và vận hành thường xuyên của các công trình hạ tầng kỹ thuật chung theo quy định đã được phê duyệt.

Quyền và nghĩa vụ của tổ chức trong cụm công nghiệp

Quyền của tổ chức kinh doanh trong cụm công nghiệp là gì?

Tổ chức và cá nhân có quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai. Bao gồm cả khả năng gia hạn sử dụng đất. Họ có thể thuê lại phần đất, nhà xưởng, kho bãi, văn phòng và tài sản trên đất thuê theo quy định của pháp luật.

Tổ chức và cá nhân có quyền sử dụng các công trình hạ tầng kỹ thuật và dịch vụ công cộng trong cụm công nghiệp theo quy định. Họ sẽ cần trả tiền cho việc sử dụng các dịch vụ này.

Tổ chức và cá nhân có quyền ứng vốn hoặc góp vốn để xây dựng và kinh doanh hạ tầng kỹ thuật. Theo thỏa thuận với chủ đầu tư xây dựng hạ tầng.

Tổ chức và cá nhân được hỗ trợ và tạo điều kiện trong việc tuyển dụng và đào tạo lao động. Nhằm thỏa mãn các yêu cầu trong sản xuất kinh doanh.

Được hướng dẫn và tạo điều kiện thuận lợi để thực hiện các thủ tục đầu tư sản xuất kinh doanh trong cụm công nghiệp.

Được hưởng hỗ trợ cùng các chính sách ưu đãi theo quy định của pháp luật.

Nghĩa vụ của các tổ chức hoạt động trong cụm công nghiệp

Dưới đây là những nghĩa vụ cụ thể mà họ phải tuân thủ:

Cá nhân và tổ chức phải sử dụng đất và triển khai dự án đầu tư, hoạt động sản xuất, kinh doanh theo nội dung của hợp đồng kinh tế với chủ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật và theo nội dung được quy định trong Quyết định chấp thuận và Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư (nếu có). Trong trường hợp quá thời hạn quy định, họ cần báo cáo cho chủ đầu tư và cơ quan có thẩm quyền để gia hạn theo quy định.

Cá nhân và tổ chức phải thực hiện mọi nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về đăng ký kinh doanh, đầu tư, tài chính, kế toán, bảo hiểm, an toàn vệ sinh lao động… Và nộp các khoản tiền sử dụng hạ tầng và dịch vụ công cộng theo thỏa thuận.

Cá nhân và tổ chức nên tham gia tích cực vào việc thu hút lao động địa phương. Ưu tiên lao động thuộc diện chính sách và hộ gia đình bị thu hồi đất để xây dựng cụm công nghiệp.

Cá nhân và tổ chức phải thực hiện mọi nghĩa vụ khác được quy định bởi pháp luật.

Hồ sơ yêu cầu thành lập và mở rộng cụm công nghiệp

Hồ sơ thành lập cụm công nghiệp:

• Văn bản đề nghị được cấp bởi Ủy ban nhân dân cấp huyện
• Báo cáo về việc đầu tư thành lập cụm công nghiệp
• Bản sao hợp lệ về các quyết định phê duyệt quy hoạch

Hồ sơ mở rộng cụm công nghiệp:

• Văn bản đề nghị của UBND cấp huyện
• Báo cáo về việc đầu tư mở rộng các cụm công nghiệp

Số lượng hồ sơ: Đối với cả việc thành lập và mở rộng cụm công nghiệp, hồ sơ cần được lập thành 08 bộ và được nộp tại Sở Công thương (trong đó có 02 bộ hồ sơ gốc) để đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ quy định.

Quy trình thành lập mở rộng cụm công nghiệp

Quy trình thành lập, mở rộng cụm công nghiệp là gì? Trước hết, doanh nghiệp cần lập một văn bản đề nghị, đi kèm với Báo cáo đầu tư. Sau đó, văn bản này được gửi đến Ủy ban nhân dân cấp huyện để tiến hành bước tiếp theo.

Trong thời gian làm việc trong vòng 5 ngày, Ủy ban nhân dân cấp huyện phối hợp cùng doanh nghiệp hoặc đơn vị được giao nhiệm vụ đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật để lập 8 bộ hồ sơ. Sau khi hoàn thành, hồ sơ sẽ được gửi đến Sở Công Thương. Để sở có thể phối hợp cùng các sở, ngành liên quan đến tổ chức thẩm định.

Sau khi Sở Công Thương nhận đầy đủ hồ sơ về việc thành lập, mở rộng cụm công nghiệp. Họ sẽ có thời hạn 15 ngày để hoàn thành việc thẩm định và báo cáo tới UBND cấp tỉnh. Trong trường hợp hồ sơ và nội dung Báo cáo không đáp ứng yêu cầu. Sở Công Thương sẽ gửi văn bản yêu cầu bổ sung, hoàn thiện hồ sơ. Thời hạn bổ sung hồ sơ quy định không được tính vào thời gian thẩm định.

Trong 5 ngày làm việc sau khi nhận được hồ sơ và báo cáo thẩm định từ Sở Công Thương. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ra quyết định về việc thành lập, mở rộng cụm công nghiệp. Quyết định này sẽ được gửi đến Bộ Công Thương theo quy định.

Tổng kết

Với kiến thức về cụm công nghiệp và quy định của pháp luật liên quan, công ty cung ứng lao động – Jobs365 hy vọng rằng cộng đồng doanh nhân, nhà quản lý và các bên liên quan có thêm cái nhìn tổng quan và hiểu rõ hơn về vai trò quan trọng của cụm công nghiệp trong sự phát triển của đất nước. Việc đầu tư và quản lý cụm công nghiệp cần sự cẩn trọng và hiểu biết. Và việc tuân thủ pháp luật là cơ sở quan trọng cho sự thành công trong lĩnh vực này.